Yatırım aracı olarak hisse senedi almak isteyen yatırımcıların izlemesi
gereken belirli safhalar bulunmaktadır. Bu safhalar sırasıyla;
1-Aracı kurum
seçimi,
2-Bir aracı kurumda
yatırım hesabı açma,
3-Açılan yatırım
hesabına para yatırma,
4-İlk hisse senedi
alım emri verme,
5-İlk hisse senedi
satış emri verme
Adımları takip edilir.
Yukarıda bahsettiğimiz sıralamaya göre yapmanız
gereken ilk şey; aracı kurumunuzu seçmektir. Borsada aracılık faaliyeti yürüten
birçok kurum vardır. Piyasada işlem yapmanıza olanak sağlayan bankaların
dışında, Sermaye Piyasası Kurulu’ndan
alınan yetki belgesine sahip
birçok aracı kurum da bulunmaktadır. Borsada yatırımcıların alım-satım işlemi
yapabilmeleri için gerekli
izinlere sahip aracı kurum seçilmelidir.
Aracı kurum seçiminde karar kılındıktan sonraki
aşama o kurumda bir yatırım hesabı açmaktır. Oldukça basit bir işlem olan
yatırım hesabı açmak; eğer hesabınızı bir bankada açacaksanız o bankanın şubelerinden, bir aracı
kurumda açacaksanız ise internet
üzerinden veya irtibat
bürolarından fiziki olarak gerçekleştirilebilmektedir. Aracı
kurumlarda hesap açarken çerçeve
sözleşmesini ve risk
bildirim formunu imzalamanız gerekir. Bu sözleşme ve form
imzalandığı takdirde yatırım hesabınız açılmış olacaktır.
Çerçeve Sözleşmesi: Yatırımcı ile aracı kurum
arasında imzalanan bu sözleşmede alım-satım aracılığına yönelik olarak taraflar
arasındaki genel ilişki ve
hükümlere yer verilir. Bu sözleşme yatırım hesabı açılırken bir
kereye mahsus olmak üzere imzalanır.
Risk Bildirim Formu: Aracı kurum tarafından,
yatırımcıların yaptıkları veya yapmaya başlayacakları işlemler ile ilgili riskleri detaylıca açıklayan bir
formdur. İçeriği SPK tarafından belirlenen bu form, yatırım hesabı açılırken
bir kereye mahsus olmak üzere imzalanır.
Aracı kurumunuzu seçerken, ödeyeceğiniz komisyon oranı ve masraflar hakkında bilgi
almalısınız. Bu komisyon oranı ve masraflar belirlenirken belirli bir kriter
olmadığı için her aracı kurumda farklı olabilir. Ayrıca aracı kurumunuzdan,
yatırım hesabınız için tahsil edilebilecek “saklama ücreti” hakkında da bilgi
almanız gerekir.
Yatırım hesabınızı açtıktan sonra, hisse senedi alım-satımı yapmak için açtığınız hesaba
para yatırmanız gerekir. Almak istediğiniz hisse senedinin ve ödemekle yükümlü
olduğunuz komisyonun tutarı kadar yatırım hesabınızda para bulundurmalısınız.
Aracı kuruluşa para transferi yaparak veya yatırım hesabınızı bankadan almışsanız vadesiz hesabınızdan para göndererek yatırım
hesabınıza para yatırabilirsiniz. Hesabınıza para yatırabileceğiniz alternatif
yöntemler hakkında da aracı kurumunuza danışabilirsiniz.
Aracı kurum seçiminizi yaptığınız, hesap açılışı
için gereken form ve sözleşmeler onaylanarak yatırım hesabı açılışını
tamamladığınızda ilk hisse
senedinizi almaya hazırsınız demektir.
Bu aşamaları tamamladıktan sonra, hesabınızda satın
almak istediğiniz hisse fiyatının ve alınacak komisyonun tutarı kadar bakiye
bulunması, ilk hissenizi alabilmenizi sağlayacaktır.
Yatırım hesabınıza çalıştığınız aracı kuruluşunuzun
web sitesi veya uygulaması üzerinden giriş yaparak borsada işlem gören ve satın
almayı istediğiniz hisse senedini seçin. Seçtiğiniz hisse senedinin; eğer seans
saatleri içindeyseniz güncel alış fiyatını, dışındaysanız son işlem fiyatını
göreceksiniz.
Aracı kuruluşa vereceğiniz alım emri ile hisse
senedini alabilirsiniz. Alım emrinizi iki şekilde vermeniz mümkündür: Serbest
fiyatlı emir ve limitli emir.
Serbest Fiyatlı Emir: Almak üzere olduğunuz hisse senedinin Borsa İstanbul’da oluşan fiyat
üzerinden alımının serbestçe gerçekleşmesi ile verilmektedir. Örneğin; hisse
fiyatı 15,45 TL olsa da 17,10 TL olsa da “al” demektir.
Limitli Emir: Almak üzere olduğunuz hisse senedi için vermeye razı olduğunuz en
yüksek fiyatın belirlendiği alımlar için verilmektedir. Örneğin; hisse fiyatı
15,45 TL ise veya bu seviyeye gelirse “al”, üzerine çıkarsa “alma” anlamına
gelir.
Satın almış olduğunuz hisse senedinin fiyatı,
satmayı düşündüğünüz hedef fiyata ulaştığı takdirde yatırım hesabınız üzerinden
ilgili hisse senedini “sat” emri verebilirsiniz. Satım işlemi tamamlandıktan
sonra, elde ettiğiniz kazanç kârı (kazanç elde edilmişse) yatırım hesabı
bakiyenizde en geç iki iş günü
içerisinde görülebilecektir.
Hisse senedini nasıl aldıysanız, satış işlemini de
aynı şekilde gerçekleştirirsiniz. Alım emrinde bahsettiğimiz alım emri tipleri
satışlar için de geçerlidir.
Serbest emir ile yapılan satış, Borsa İstanbul’da oluşan anlık fiyat üzerinden gerçekleşir. Örneğin;
fiyat 15,45 TL olsa da 17.10 olsa da serbest satış emri verdiğiniz takdirde
satış gerçekleşir.
Limitli emirde ise satmaya istekli olduğunuz en düşük fiyat üzerinden satış gerçekleşir.
Örneğin; fiyatı 15,45 TL altına düşerse daha önce verdiğiniz sat emri devreye
girerek bu fiyattan satış gerçekleşecektir.
www.bruttakas.com RİSK Açıklaması;
www.bruttakas.com da yer alan bilgilerin gerçek zamanlı ya da isabetli olacağının mutlak olmadığını hatırlatır. Tüm borsa fiyatları, endeksler, vadeli işlemler, Web sitelerden değil piyasa düzenleyicileri tarafından oluşturulur, bu sebeple fiyatlar isabetli olmayabilir ve gerçek piyasa fiyatlarından farklı olabilir, bu da buradaki fiyatların fikir verme amaçlı olduğunu ve ticari amaçlar için uygun olmadığını gösterir. www.bruttakas.com veya herhangi bir sağlayıcı, buradaki bilgileri kullanmanız sonucu oluşacak olası kayıplarınızdan ötürü sorumluluk taşımamaktadır.